تاموکسیفن ابتدا برای درمان سرطان پستان متاستاتیک در زنان یائسه از سال ۱۹۷۰ به بعد مورد استفاده قرار گرفت. همچنین از سال ۱۹۹۸ به بعد برای درمان سرطان پستان نوع استروژن مثبت به کار رمیرود. از طرف دیگر تاموکسیفن خاصیت مهار و جلوگیری از پیشرفت سرطان پستان را دارد. تاموکسیفن در افرادی که سرطان آنها در مراحل اولیه قرار دارد یا فرد شانس خطر بالایی را دارد از پیشرفت تومور و شیوع آن جلوگیری میکند. هرچند که تاموکسیفن دارای مزیتهای درمانی است، اما عوارض جانبی قابل توجهی نیز دارد (۱,۲).
عوارض ناشی از مصرف تاموکسیفن شامل عوارض ملایم و شدید میشود. شایعترین عارضهی داروی تاموکسیفن گرگرفتگی (احساس گرمی ناگهانی) یا hot flashes است که به دلیل اثر منفی که بر روی سیستم عصبی میگذارد در فرد بروز پیدا میکند. دیگر عوارض ملایم همچون عرق شب، خشکی واژن، افسردگی، تغییر در عادات خواب، فراموشی، از دست دادن وزن و کاهش توان جنسی در افرادی که تاموکسیفن مصرف کردند نیز مشاهده شده است. اما عوارض شدید تاموکسیفن تاثیرات شدیدتری بر روی فرد بیمار میگذاردند. گزارش شده است که مصرف تاموکسیفن منجر به نوع خاصی از سرطان رحم به اسم آندومتری (endometrial cancer) میشود. همچنین تاموکسیفن باعث ایجاد افزایش تشکیل لخته خون در سیاهرگها میشود. نکروزه شدن کبد و چربی کبد از عوارضی است که مصرف تاموکسیفن بر روی کبد بر جای میگذارد. از طرفی دیگر در بعضی موارد دیده شده است که تاموکسیفن بر روی قرنیه و قدرت بینایی تاثیر منفی میگذارد (۳,۴). اما مشاهده شده است که هرچه طول مصرف داروی تاموکسیفن بیشتر باشد، عوارض جانبی دارو کمتر است. افرادی که جوانتر هستند، پس از یائسگی هورمون درمانی انجام دادند و دارای مقدار زیاد اندوکسیفن (متابولیتی فعال تاموکسیفن) در سرم است، عوارض جانبی دارو را شدیدتر بروز میدهند (۳).
داروی تاموکسیفن، یک داروی موثر در درمان سرطان است که چندین دهه برای درمان سرطان پستان استروژن مثبت استفاده میشود. مصرف تاموکسیفن دارای عوارض جانبی همچون گرگرفتگی، تغییر در عادات خواب، کاهش قدرت بینایی و افزایش احتمال دچار شدن به سرطان رحم است.
۱. IARC Working Group on the Evaluation of Carcinogenic Risk to Humans. Pharmaceuticals [Internet]. Lyon: International Agency for Research on Cancer; 2012. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK304326/
۲. Lazzeroni M, Serrano D, Dunn BK, Heckman-stoddard BM, Lee O, Khan S, et al. Oral low dose and topical tamoxifen for breast cancer prevention : modern approaches for an old drug. 2012;1–۱۱.
۳. Lorizio W, Wu AHB, Beattie MS, Rugo H, Tchu S, Kerlikowske K, et al. Clinical and biomarker predictors of side effects from tamoxifen. Breast Cancer Research and Treatment [Internet]. 2012 Apr 30;132(3):1107–۱۸. Available from: http://link.springer.com/10.1007/s10549-011-1893-4
۴. Heery M, Corbett P, Zelkowitz R. Precautions for Patients Taking Tamoxifen. Journal of the advanced practitioner in oncology [Internet]. 9(1):78–۸۳. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564470